Samenvatting

Het verhaal gaat over Maarten Klein, die samen met zijn vrouw Vera in Gloucester, aan de kust boven Boston woont. Oorspronkelijk komen ze uit Nederland.

Het begint op een zondagmiddag in de winter. Maarten staat voor het raam te wachten op de kinderen uit zijn buurt, die afgezet worden met de schoolbus. Als hij zich echter afvraagt waar ze blijven, vertelt Vera hem dat het vandaag zondag is. Ze vraagt hem om hout te halen uit de schuur, maar dit vergeet hij en hij laat zijn koffie koud worden. Als hij terugdenkt aan zijn jeugd en het washok inloopt om potloden te pakken, herinnert hij zich weer dat hij hout had moeten halen. Vera wijst hem er echter op dat zij dit allang gedaan heeft. Dan loopt hij de woonkamer in en ziet een boek op tafel liggen, maar kan zich niet herinneren wie het aan het lezen was: hij of Vera? Later vraagt ze hem waarom de krant op het toilet in repen gescheurd is, hier heeft hij echter geen goed antwoord op en vertelt haar dat Robert, de hond, het gedaan moet hebben. Hij  houdt zichzelf voor dat het de sneeuw moet zijn waardoor zijn geheugen niet meewerkt.

Als Vera hem later vertelt over een vakantie van vroeger, in Rome, kan hij zich hier helemaal niets van herinneren. Dan bedenkt hij zich dat er iets niet goed is met zijn geheugen.

De volgende dag is Maarten vroeg op en wil hij Vera verwennen met koffie op bed. Hij heeft echter suiker in de koffie gedaan, en Vera drinkt al zo’n 10 jaar geen koffie met suiker meer. Hij stelt zichzelf teleur.

Even later maakt hij een wandeling met Robert. Hij loopt echter veel te ver en de hond loopt weg.  Maarten gaat ervan uit dat de hond hem wel zal volgen en vergeet hem vrijwel direct. Hij loopt naar de boekenwinkel en koopt het boek: ‘’Our man in havanna’’. De verkoper vraagt hem wat hij van het vorige boek vond, maar hij kan het zich niet herinneren.  Als hij weer buiten loopt stopt er een auto naast hem. Het is Vera, ze was hem in paniek gaan zoeken toen Robert alleen naar huis gekomen was. Samen rijden ze naar huis.

Die avond aan tafel houdt maarten een monoloog over iets wat hij en Vera vroeger hadden meegemaakt, maar ze kan zich er niets van herinneren. Wat hij vertelde heeft dus helemaal nooit plaatsgevonden. Weer geeft hij zijn slechte geheugen de schuld aan de winter.

De volgende dag, als Vera even weg is, plundert Maarten de koelkast en denkt hij dat hij naar z’n werk moet. Het kantoorpand waar hij gewerkt heeft staat in werkelijkheid al jaren leeg. Hij haast zich naar het kantoorpand en bij aankomst komt hij erachter dat de deur op slot zit. Uit angst om te laat te komen forceert hij het slot met hamer en bijtel.  Als hij daar een tijdje gezeten heeft wordt hij plotseling misselijk en nadat hij buiten heeft overgegeven realiseert hij zich waar hij is. Hij haast zich weer naar huis en ondertussen is Vera ook thuis. Ze is bij dokter Eardly geweest om te informeren over Maartens toestand. Bij wijze van test moest ze van dokter Eardly maar eens foto’s met hem bekijken. Ze pakt de fotoboeken erbij, maar hoe recenter de foto’s, hoe minder hij de gebeurtenissen die ze beschrijven herinnert.

De dag daarop mag Maarten op advies van de dokter niet naar buiten. Vera is even het huis uit en Maarten denkt dat ze bij de bibliotheek zal zijn, waar ze vroeger werkte. Ze werkt er echter al jaren niet meer. Robert loopt buiten en Maarten raakt in paniek als hij de hond niet naar binnen kan laten omdat de deuren op slot staan. Hij gooit een raam in zodat de hond naar binnen kan. Als Vera even later thuiskomt kan hij zich niks meer herinneren van de gebeurtenis. William, de zoon van de buurman, komt het raam repareren. Maarten vraagt steeds hoe het gaat met zijn hond, Kiss, maar de hond is al jaren dood. Dit doet Vera pijn, omdat ze nu weer met haar neus op de feiten gedrukt wordt: Maartens situatie verslechtert zeer snel. Diezelfde avond komt dokter Eardly langs huis. Maarten is erg wantrouwend en slaat een injectienaald uit de dokter zijn handen, hij heeft namelijk geen idee waarvoor de spuit toegediend moet worden. Uiteindelijk slaagt de dokter erin de injectie te geven en Maarten valt snel in slaap.

De dag erna komt Phil Taylor, een verpleger, bij hem thuis. Zij zal de zorg voor Maarten voor een groot gedeelte uit handen nemen van Vera. Hij maakt een wandeling met de verpleegster. Hij vergeet de hele tijd haar naam en verward haar continu met zijn vroegere pianolerares, waar hij altijd een klein beetje verliefd op was.

De volgende dag is hij erg in de war. Hij kan geen goede zinnen meer formuleren en de vaste uitdrukkingen komen er nog het beste uit. 's Nachts gaat hij het bed uit en loopt naar de kamer waar een van zijn kinderen, Kitty, sliep en waar Phil Taylor nu slaapt. Hij loopt er naar binnen en zij zit er te lezen met een ontbloot bovenlijf. Ze schrikt en als reactie daarop zegt hij dat ze zich niet moet schamen voor haar eigen vader. Vera brengt hem weer naar bed, maar even later gaat hij het bed wéér uit om piano te spelen. Het wil hem alleen niet meer lukken. Uiteindelijk stoppen Vera en de verpleegster hem samen in bed en binden hem daar ook aan vast.

Die morgen als hij wakker word heeft hij in zijn bed gepoept en als hij in bad wordt gewassen door de verpleegster en zijn vrouw, houd hij een gesprek over seksualiteit. Hij is compleet in de war en wil heel erg graag naar buiten. Hij breekt uit en komt uiteindelijk weer aam bij het oude kantoorpand waar hij eerder ook was geweest. Hier ziet hij de hamer en bijtel liggen waarmee hij de vorige keer de deur had opengebroken, maar herkent ze niet meer. Uiteindelijk wordt hij teruggebracht door een bekende en zijn zoontje. Maarten heeft door dat het jongetje bang voor hem is en begrijpt zelfs waarom dit zo is: hij gedraagt zich vreemd. Kort nadat Maarten weer thuis is besluit Vera Maarten naar een opvangtehuis te brengen

Hier kan hij uiteindelijk alleen nog maar denken in onsamenhangende, losse woorden. Hij heeft maar twee keer een kort helder moment. De eerste keer is als hij een andere dementerende man ziet en zich afvraagt of hij net zo is geworden als deze man.  En het allerlaatste heldere moment is ook meteen het einde van het boek. Een vrouw komt binnen, Vera, waarbij hij zich helemaal op zijn gemak voelt en alles lijkt te kloppen. Hij herinnert zich niet dat dit zijn vrouw is, maar weet wel dat alles helemaal klopt als hij bij haar blijft...

Personages:

De hoofdfiguur in dit verhaal is de 71-jarige Maarten Klein. Het hele verhaal draait min of meer om deze man; hij is een ‘round character’. Het hele verhaal wordt verteld vanuit zijn gedachten, waardoor je heel veel over hem te weten komt. Maarten is een bejaarde man. Hij werd geboren in Alkmaar, maar woont al voor lange tijd met zijn vrouw in Amerika, Gloucester. Hij heeft twee kinderen, maar die zijn allang het huis uit. Vroeger werkte hij bij de IMCO, een visserijorganisatie, als notulist. Maarten is een vriendelijke man en houdt van zijn vrouw, zonder haar zou hij niet kunnen leven. Hij heeft haar echter wel een keer bedrogen met een vrouw in Frankrijk, toen hij op zakenreis was.

 Bijfiguren in het verhaal zijn Vera Klein, Phil Taylor, dokter Eardly, Fred, Kitty en de hond Robert. Deze figuren maken allemaal een belangrijk deel van het verhaal uit, terwijl je vrij weinig over ze te weten komt. ‘Flat characters’ dus.

 Vera Klein is (hoewel ze ‘maar’ een bijfiguur is) naast Maarten  het belangrijkste figuur in het boek. Vera is Maartens vrouw, ze is al 50 jaar met hem getrouwd en moet hopeloos toekijken hoe Maarten in snel tempo dement wordt. In het verhaal leer je haar kennen door de opmerkingen en gedachten van Maarten. Ze heeft vroeger in de bibliotheek gewerkt. Volgens Maarten is Vera een knappe, maar magere vrouw. Ze houdt vreselijk veel van haar man en is heel sterk, dit blijkt uit alles wat ze voor hem doet om het te steunen in de ziekte.

Phil Taylor is de hulp in huis, die Vera nodig heeft als ze niet meer alleen voor Maarten kan zorgen. Phil komt in huis wonen en Maarten verward haar met zijn dochter, maar hij verward haar ook met zijn vroegere pianolerares. Het is een knap en jong Amerikaans meisje.

Dokter Eardly is Maartens naïeve huisarts, hij gaat ervan uit dat Maartens dementie met een paar medicijnen wel op te lossen is. Het is wel een vriendelijke man, maar hij heeft (vooral in het begin) de ernst van de situatie niet door.

Fred en Kitty zijn de kinderen van Maarten en Vera. Er wordt heel weinig informatie over hen gegeven, het enige wat je te weten kunt komen is dat ze geboren zijn in Nederland, vervolgens meeverhuisd naar Amerika en eenmaal volwassen weer teruggegaan naar Nederland. Hier wonen ze gedurende het hele verhaal.

Vera en Maarten hebben ook een hond, hij heet Robert en is tamelijk oud.

Ruimte:

Het verhaal speelt in en rond het huis van Maarten en Vera aan de kust in Gloucester boven Boston in de U.S.A. Met opzet heeft de schrijver deze locatie gekozen. Maarten valt steeds meer terug op zijn jeugd en de taal van zijn jeugd, zodat een Amerikaanse omgeving extra vervreemdend werkt. Het verhaal speelt zich af in de winter, er is veel sneeuwval. Ik neem aan dat dit is om het sombere gevoel in het verhaal sterker uit te laten komen.